یکی از عوارض نامطلوب دیابت، درگیری سیستم عصبی می باشد. قند بالا درطولانی مدت می تواند اعصاب اندام های انـتـهـایـی مانند بازو ، دستها ، انتهای انگشتان دست،ساق و پا رادرگـیـر نماید و باعث ایجاد زخم های عفونی شود بدون این که شـمـا متوجه درد ناشی از ایجاد زخم شوید. به وجود امدن زخم ها و تاخیر در بهبود آن هم به علت آسیـب به اعصاب انتهایی وهم به علت عدم خونرسانی می باشد.
اقدامات لازم براي جلوگیري از ابتلا به پاي دیابتی
١-کنترل قند خون:
برای جلوگیری از ابتلا به زخم های دیابتی اولین اقدام کنتـرل قند خون در محدوده نرمال است.
٢-کنترل روزانه پاها:
پا را باید روزانه چک کرد. در پا ممکن است ضایعات جدی ایجاد شود ولی احسـاس درد وجود ندارد. شخص ممکن است متوجه برش، زخم، نقاط قرمز، ورم یـا عفونت بین انگشتان نشود. باید زمان خاصی در روز را به دیدن دقیق پا اختصاص داد وسعی کرد این کار جز عادات روزانه شود. اگر بیمار به دلیل پیری و ناتوانی نمـیتـوانـد خـم شـود میتواند از آینه کمک بگیرد و یـا اعضـای خـانـواده اش بخواهد به او کمک کند.
٣- شستن روزانه پاها:
پاهایتان را روزانه بشویید وخشک نمایید. از صابون ملایم استفاده کنید. از آب گرم ولرم استفاده کنید. برای کنترل دمای آب می توانید از آرنج کمک بگیرید زیـرا ممکن است پای شما حساسیت خود را نسبت بـه دمـا از دست بدهد. پوست تان را با ملایمت وگذاشتن حوله بر روی آن خشـک نمایید از خراش دادن وساییدن پوست در هنگام شستشو و خشک نمودن اجتناب کنید.
٤-نرم نگه داشتن پوست:
باید ژل، کرم یا محلول به پوست مالیده شود تا از خشـکـی پوست جلوگیری شود. از مالیدن کرم یا ژل بین انگشتان اجتناب شود زیرا ممکـن است عفونت ایجاد کند.
٥-کنترل پا از نظر وجود میخچه یا سفتی پوست پا:
اگر درپا میخچه ایجاد شد باید با پزشک متخصص مشـورت کرد تا بهترین درمان برای مشکلی که به وجود آمده اسـت، انجام شود. با اجازه پزشک می توان بعد حمام یا دوش گرفتن سـنـگ پا استفاده کرد . ولی استفاده از تیغ ، داروی اسیدی سوزاننده که میخچه را حذف می کند ممنوع است، زیرا خود موجب آسیب پوستی می شوند
٦- ناخن گرفتن هفتگی:
بعد از اینکه پا شسته وخشک شد، میتوان ناخن ها را گرفت ناخن را باید عرضی و مستقیم گـرفـت و بـه گرفتن ناخن در گوشه ها دقت کرد . اگر ناخن خـوب دیده نمیشود یا ضخیم است و یا زیر پوست رفته باید با جراح مشورت کرد.
٧- پوشیدن همیشگی کفش وجوراب:
بیمار دیابتی باید همیشه کفش و جوراب بپـوشـد زیرا ممکن است در هر قدم که گذاشته می شـود در چیزی به پا آسیب برساند. پوشیدن جوراب وکفش از ایـجـاد ورم وزخـم جلوگیری میکند. جوراب هایی که استفـاده مـی شود باید تمیز ، سفید ونخی باشد واز پـوشـیـدن جوراب هایی که کش محکم دارند خودداری شودو هر بار پیش از پوشیدن کفش ها باید داخـل آن چک شود مبادا چیزی در داخل آن وجود داشـتـه باشد که به پا آسیب برساند. کفش ها بیمار باید از جنس چرم نرم باشد کـفـش ازنظر اندازه نه بزرگ باشند نه کوچک.
8- ورزش:
فرد دیابتی که حس اندام هایش دچار مشکل شـده است باید از ورزش های حرفه ای مثل پرش ، دویـدن و...اجتناب کند و ورزش هایی مثل شنا، دوچـرخـه سواری و پیاده روی که آسیبی به او نمی زند انـجـام دهد . ورزش علاوه بر اینکه موجب جریان بهتر خون به پـا ها می شود به حفظ شادابی بدن کمک می کند . کفش های ورزشی انتخاب شده باید کاملا اندازه پـا باشد و از پا محافظت نمایید.
٩- پرهیز از کشیدن سیگار:
مصرف سیگار نه تنها اختلال گردش خون می گردد بلکه آسیب به اعصاب انتهایی سبب ایجاد زخم وهمچـنـیـن اختلال ترمیم ضایعات می شود. برای گرم کردن پا هرگز پاها را نزدیک بخاری و یا سایـر وسایل گرمایی قرار ندهید.
با آرزوی سلامتی شما
جهت دسترسی به مطالب آموزشی بیشتر وارد سایت زیر شوید:
Pe-goodarz.ir
شماره تماس جهت ارتباط با واحد
آموزش به بیمار و پیگیری پس از ترخیص
035-36261085
داخلی 447
تهیه شده در:
واحد آموزش بیمارستان گودرز
پاییز 1402
