چگونه بیمار را تغذیه کنیم؟
در ابتدا آن بخش از طول لوله تغذیه که از بینی بیرون آمـده را علامت بزنید و ببینید چند سانتیمتر است و روزانه به آن علامـت توجه کنید، در صورتی که طول لوله تغذیه بلندتر و یا کوتـاهـتـر شده، نشان می دهد که لوله در محل اصلی خود قـرار نـدارد و جابجا شده، لذا به پرستار یا پزشک معالج بیمار اطلاع دهید.
١.ابتدا دست ها را با آب و صابون بشویـیـد و خشـک کنید؛ مطمئن شوید که لوله در جای خود قرار دارد.
٢.سر تخت را بالا بیاورید تا بیمار در وضعیت نشسته یـا نیمه نشسته قرار گیرد.
٣. باقیمانده معده را بررسی کنید. در صورتی که بیشتـر از ١٠٠ سی سی غذا در معده باقی مانده باشـد، نشـان دهنده تأخیر در تخلیه معده است. مایع کشیده شده را به معده بازگردانید و تغذیه بیمار را در آن جلسه حـذف کنید.
٤. شروع گاواژ، بعد از ناشتا بودن بیمار، با آب ساده یا سرم قندی ٥درصد یا آبمیوه طبیعی تازه ترجیحاً آب سـیـب صـاف شـده صورت گیرد.
٥. بهتر است در شروع گاواژ از حجم ٥٠ سی سی هر ٤ سـاعـت استفاده شود و در صورت تحمل حجم گاواژ هر ٤ ساعت ٢٥ سی سی اضافه شود تا به میزان مورد نظر کارشناس تغذیه و دسـتـور پزشک برسد.
٦. اگر در موقع کشیدن مایع معده ترشحات سبز رنگ مشـاهـده شد، به گاواژ دادن بیمار ادامه دهید.
٧. ابتدا گیرهی لوله معده را با فشار انگشتان خود ببندیـد تـا از ورود هوا به معده جلوگیری شود، سپس سرنگ را از انتهای لولـه جدا کنید و پیستون را از داخل سرنگ خارج کنید .
٨. سرنگ را به لوله معده وصل کرده و ٣٠ سی سی آب داخـل سرنگ بریزید تا مسیر لوله با آب شسته شود.
٩. قبل از تمام شدن آب، محلول غذایی ولرم را که کامـلا“ صـاف شده و غلظت مناسبی دارد، به داخل سرنگ بریزید. در تـمـام مدت سرنگ باید پر از محلول غذایی باشد.
١٠. مایع گاواژ باید به آرامی و در مدت ١٠ تا ١٥ دقیقه تـزریـق شود. مایع گاواژ بایستی ولرم باشد، چنانچه غذای گـاواژی سـرد است، میبایست آنرا کمی گرم کنید، بطوری که با ریختن چنـد قطره از آن روی قسمت داخلی مچ دست، احساس گرمی داشتـه باشد (درجه حرارت آن با درجه حرارت اتاق یکسان باشد).
١١. قبل از این که محلول غذایی به طور کامـل تـمـام شـود حدود ٣٠ تا ٥٠ سی سی آب ساده را به درون سرنگ بریزید تا لوله شسته شود. شستشوی مرتب لوله قبل و بـعـد از گـاواژ باعث پیشگیری از انسداد لوله می شود.
١٢. قبل از تمام شدن آب، گیره ی لوله مـعـده را بـا فشـار انگشتان ببندید و سرنگ را از لوله معده جدا کنید. پیستون را داخل سرنگ قرار دهید و مجدداً سرنگ را به سر لـولـه وصـل کنید تا از ورود هوا به داخل معده جلوگیری شود. سپس بیمار را به مدت ٣٠ تا ٦٠ دقیقه در همان وضعیت قرار دهید. هر روز چسب دور لوله را باز کنید، پوست اطراف آن را بشویید و خشک کنید و مجددا چسب بزنید. بر حسب جنس این لوله ها، لازم است که با فواصل ٢ هفته یـا بیشتر، لوله تعویض شود.
١٣.این روش حداکثر به مدت ٦؛٤ هفته برای تغذیه بـیـمـار مناسب است و در صورت تداوم اختلال بلع، پزشـک مـعـالـج روش دیگری برای تغذیه بیمار ( گذاشتـن پـگ در مـعـده) انتخاب خواهد کرد.
روش تهیه محلول گاواژ:
مواد غذایی را فقط برای مدت زمان ٢٤ ساعت تهـیـه کنید و در یخچال نگهداری کرده و هربار فقط مقـدار مورد نیاز را گرم کنید(درجه حرارت محلول گاواژ بـا درجه حرارت اتاق یکسان باشد).
هرگز از عصاره غذاهایی که غلیظ هستند و یـا دارای تکه های مواد غذایی هستند، برای تغذیه اسـتـفـاده نکنید، زیرا سبب انسداد مسیر سوند معده میگردد. برای جلوگیری از یبوست میتوان به مایع گاواژ بیـمـار مقداری روغن زیتون اضافه کرد.
مایع گاواژ به هیچ وجه نباید سرد باشد .
در صورتی که بیمار اسهال داشت، می تـوان از مـواد غذایی منقبض کننده روده ها، مثل آب سیب و ماست و پونه استفاده کرد.
محلول گاواژ هم بصورت دستی و هم بصورت تـجـاری قابل تهیه هستند. محـلـول هـای تـجـاری شـامـل کربوهیدرات ، پروتئین ، چربی ، ویتامین و املاح مورد نیاز بدن می باشد.
طرز تهیه محلول های خانگی گاواژ بیمارستانی به این شکل است که موادی مانند گوشت، شیر، برنـج، مـوز، عسل را با هم میکس کرده و از یک صافی رد میکنند. سپس از لوله گاواژ آن را به بیمار می دهند.
سایر نکات مهم :
زمانیکه بیمار در تخت استراحت می کند، بهتر اسـت پاهای وی بالاتر از سطح قلب قرار گرفته و حرکت داده شود تا از ایجاد لخته در عـروق خونی عمقی جلوگیری شود.
برای این کار دور یک آبسلانگ گاز یا پنبه پـیـچـانـده شود و با محلول دهانشویه کاملا خیس شود و سـپـس بین و روی دندان ها، زبان ، سقف دهان بیمار کشیـده و تمیز شود و سپس با آب ساده داخل دهان مـجـددا تمیز شود و در آخر میتوان لب های بیمار را با وازلین چرب کرد.
درصورت علایم زیر به پزشک مراجعه کنید:
تهوع، اسهال، استفراغ، استفراغ خونی، مدفوع قـیـری رنگ، یبوست، سفتی شکم، نفخ و برجسته شدن شکم و ...
حمام کردن بیمار با سوند معده اشکالی نداشته، ولـی باید از کشیده شدن و جابجا شدن سوند جـلـوگـیـری شود (طول لوله تغذیه بلندتر و یا کوتاهتر نشده باشد) و اگر چسبهای بینی خیس شد تعویض گردد.
با آرزوی سلامتی شما
جهت دسترسی به مطالب آموزشی بیشتر وارد سایت زیر شوید:
Pe-goodarz.ir
شماره تماس جهت ارتباط با واحد
آموزش به بیمار و پیگیری پس از ترخیص
035-36261085
داخلی 447
تهیه شده در:
واحد آموزش بیمارستان گودرز
پاییز 1402
