کاتتر شالدون همان کاتتر موقت دیالیز است
لوله باریک و نرمی است که زمانیکه بطور اورژانس نـیـاز بـه دیالیز داشته باشید، توسط جراح از طریق گردن یا شانه، داخل سیاهرگ مرکزی گردن کار گذاشته می شود تا از طـریـق آن بتوانید دیالیز شوید.
برای انجام همودیالیز ما به دو رگ نیاز داریم این لوله دو شاخه دارد، از یک شاخه خون از بدن شما خارج می شود و داخـل دستگاه دیالیز تصفیه می شود و از شاخه دیگر ، خون تصفـیـه شده وارد بدن شما می شود
برخلاف فیستول، شالدون بلافاصله قابل استفاده است.
شالدون دو نوع موقت و دائم دارد: نوع موقت آن تا یک ماه و نوع دائم آن ٦ ماه تا یک سال قابل استفاده است.
نحوه گذاشتن شالدون:
در صورت امکان شب قبل از عمل لوله گذاری، حمام نمـایـیـد. عمل کاتتر گذاری در اتاق عمل به صورت سرپایی و بدون بـی هوشی با بی حسی موضعی انجام می شود. بعد از بی حسی ، از طریق یک برش کوچک یک سر کاتتـر تـا نزدیکی قلب هدایت می شود و سر دیگر آن چند سانتـیـمـتـر خارج از پوست بخیه می شود این سر که دو شـاخـه اسـت، همیشه باید توسط پیچ های استریل بسته باشد و فقط پرستـار دیالیز به وسیله آن شما را به دستگاه دیالیز وصل می کند. از آنجا که قسمتی از کاتتر داخل بدن و قسمت دیگـری از آن خارج بدن است احتمال آلوده شدن و عفونـت در آن زیاد است.
مراقبت هاي پس از نصب شالدون:
یکی از عوارض مهم و شایع کاتتر، عفونت است. برای پیشگیری از عفونت نکات زیر را رعایت کنید:
١.دستهای خود را مخصوصا پس از توالت با آب و صابون بشویید.
٢.از خاراندن پوست اطراف کاتتر و دست زدن بـه آن پرهیز کنید .
٣.کاتتر خود را همیشه تمیز و خشک نگه دارید. این بـه معنی آن است که نمی توانید شنا کنید یا مستقـیـمـا زیر دوش حمام بروید.
٤.دوش گرفتن دستی بطوریکه ناحیه کاتتر شالدون در آب غوطه ور نشود بهترین روش است.
٥.ولی اگر دوش گرفتن قبل از آمدن به دیالیـز بـاشـد بهتراست , بعد از حمام کردن باید پانسمان را تعویض کنید.
٦.پانسمان را در منزل و به صورت غیر استریل تعـویـض نکنید، پانسمان بایستی روزانه یا حداقل هفته ای ٣بار تعویض شود.
٧.مواظب باشید کاتتر کشیده یا تا نشود.
8. مراقب باشید شالدون مخصوصا” موقع تـعـویـض لباس کشیده نشود، تیم دیالیز به شما آموزش می دهد که چطور مواقعی که دیالیز نمی شوید روی کاتتر را بپوشانید و از آن مراقبت کنید.
9.بر روی سمتی که کاتتر شالدون دارد نخوابید.
10.هرگز سعی نکنید کاتتر را لمس کنید این کـار باعث عفونت میشود.
11.هیچ نوع پمادی را بدون اجـازه پـزشـک روی کاتتر نمالید.
12. هرگز پیچ های دو شاخه را دستکاری نکنید و اگر باز شد، سریع ببندید.
13.هرگز بست های آبی و قرمز را دستکاری نکنیـد و اگر باز شد، فورا ببندید.
14.هر گونه داروی تزریقی یا خونگیری از طـریـق کاتتر ممنوع است .
15.اگر به هر دلیل لوله ورید مرکزی از گردن شمـا خارج گردید سعی نکـنـیـد آن را سـرجـایـش برگردانید و محل آن را با یک گاز اسـتـریـل ٢٠ دقیقه فشار دهید چون احتمال خونریزی از محـل زیاد است.
16.در هنگام قطع و وصل به دستگاه دیالیـز بـایـد علاوه بر پرسنل شما نیز ماسک بزنید.
شالدونهایی که به مدت ٦ ماه تا یک سال قرار اسـت مورد استفاده قرار گیرد، با الکل ضدعفونی می شود. شالدونهای موقت با بتادین ضدعفونی می شوند.
بعد از هربار دیالیز جهت جلوگیری از لختـه شـدن لوله، فضای داخل هر کاتتر توسط پرستار دیالیز بـا هپارین ١٠٠٠ تا ٥٠٠٠ واحدی پر می شود. اگر دیالیز به هر علتی قطع شد ولـی شـالـدون بـا صلاحدید پزشک باقی ماند، حتما هفته ای چند بـار بار به بیمارستان مراجعه نمایید تا محـل شـالـدون هپارینه شود و از انسداد و لخته شدن آن جلوگیـری شود.
به نشانه های عفونت مانند قرمزی، ورم، درد، چرك، تب توجه داشته باشید و با مشاهده هر یک از ایـن علائم با پزشک خود تماس بگیرید.
در موارد زیر پزشک و یا بخش دیالیز را در جریان قرار دهید:
١. وجود قرمزی، گرمی و یا درد در ناحیه کاتتر
٢. در صورت وجود ترشحات از ناحیه خروجی کاتتر
٣. در صورت وجود تورم یا خارش در اطراف ناحیه خروجی کاتتر
4. درصورت بروز تب، همراه با هر یک از علائم بالا
٥. اگر مقداری از کاتتر که بیرون از پوست شماست به نظر بلندتر شده باشد
٦. اگر کاتتر به صورت ناگهانی وتصادفی کشیده شده باشد و در اطراف ناحیه ورود کاتتر خونریزی مشاهده شود.
٧. اگر دچار تنگی نفس و یا سرفه های مکرر شدید.
با آرزوی سلامتی شما
جهت دسترسی به مطالب آموزشی بیشتر وارد سایت زیر شوید:
Pe-goodarz.ir
شماره تماس جهت ارتباط با واحد
آموزش به بیمار و پیگیری پس از ترخیص
035-36261085
داخلی 447
تهیه شده در:
واحد آموزش بیمارستان گودرز
پاییز 1402
